De Moezel.
Januari is traditioneel de maand waarin we als team een blik werpen op het voorbije jaar.
Wat zijn onze beste ontdekkingen? Welk bezoek is ons echt bijgebleven en van welk glas
wijn kregen we kippenvel? Mijn lijstje is nog maar net af of we beginnen al luidop te dromen van nieuwe avonturen.
En zo geschiedde, op de negende dag van dit jaar sprongen we in de wagen met als bestemming de Moezel. De laatste keer dat ik deze regio had bezocht was ik amper 9 jaar.
En dus zijn het enkel vage herinneringen van een stevige wandeling, liters druivensap uit groene glazen en wat kennis uit wijnboeken die mij een beeld schetsen over dit gebied.
KEY FIGURES EN WEETJES
8.750 ha - 5e qua productie
91% Witte wijn (75% Riesling) | 9 % Rood
Meest bekende steden
Koblenz, Bernkastel, Trier en Piesport
King of Riesling
Meer dan 50% aanplanting op hellingen
Oudste wijnregio in Duitsland
Bremmer-Calmont is de steilste wijngaard in Europa
Riesling en leisteen zijn grote constante
BRAUNEBERGER JUFFER:
EEN KANJER VAN
EEN HELLING
Het is hallucinant hoe dichtbij de Moezel ligt. Ik denk dat iedere Belg die interesse heeft in een glas wijn zeker al eens een dag heeft rondgelopen in een kelder in Reims, of een bord zuurkool heeft verorberd in Colmar, maar Bernkastel ligt op amper 320 km van onze thuisbasis en biedt een ongelofelijk boeiende waaier aan hotels, wandelpaden en wijnbars waar je terecht kan voor een glas lokale wijn.
Het was dan niet de meest zonnige dag, eens je de hellingen en wijngaarden in het vizier krijgt kan je niet anders dan spontaan glimlachen. Die majestueuze grootsheid van de natuur waarbij je je klein voelt als je naar die steile hellingen staart. Op de voorgrond hoor je het klotsende geluid van een wilde rivier: de
Moezel. Bovendien gutst de regen met bakken uit de lucht en staat er een strakke wind. Je weet en voelt meteen, wie hier wijn wil maken moet een man/vrouw met karakter zijn. We parkeren onze wagen net voor de Brauneberger Juffer, in het gelijknamige dorp tussen Bernkastel en Piesport. Er zijn zo’n 35 wijnmakers actief die verspreid zijn over een goeie 100 ha. Martin Conrad, eigenaar van dit familiedomein staat ons al op te wachten en neemt ons ineens mee naar binnen om kennis te maken met zijn volledige gamma. Ik hou er altijd van om eerst even in de wijngaard te duiken en mij zo een beeld te schetsen van de stijl van iemand z’n wijn, maar deze omgekeerde aanpak was echt wel de nagel op de kop in deze situatie. Om uit te leggen hoe dit komt leg ik even de verschillende classificaties uit.
CLASSIFICATIE:
EEN STUDIE OP ZICH
De meest frequente stijlen:
Trocken: droge wijn. Bevat nauwelijks restsuiker
Kabinett: Tikje off-dry. Veel exotisch fruit en intens boeket.
Feinherb: Vrije interpretatie maar minimum 12gr RS/l en dus net iets weeldiger dan Kabinett.
Auslese: De meest intense stijl en ook degene met het meeste restsuiker.
Duitse wijn, en dat zal je niet verrassen, zijn uiterst complex om te studeren. Maar eens je de logica door hebt eigenlijk zeer gestructureerd, rechtlijnig en herkenbaar. De belangrijkste basisregel is KMW, voluit ook Klosterneuburger Must Weight Scale (Mostwaage in het Duits). Dit is een cijfer dat aangeeft hoeveel suiker je druiven bevatten en welk type wijn je zal kunnen maken. We vormen dit om in Oechsle en die maatstaf, samen met de ligging van de wijngaard en het type druif, bepalen welk kwaliteitslabel je op je fles mag zetten. Qua ligging kan je wijngaard een ortswein zijn (village), een Erste Lage (1er Cru) of Grosses Gewächs (Grand Cru). Als wijnmaker mag je ook de benaming Goldkapsel gebruiken om aan te geven dat dit één van je betere wijnen is qua ligging en kwaliteit.
Daarnaast is het zo dat een wijnmaker bepaalde smaak indicaties zal gebruiken om aan te geven of de wijn droog, halfzoet, fruitig of zoet is. Vroeger kwam je dan wel eens vaker namen tegen zoals Beerenauslese en Eiswein, voor die laatste heb je een grote concentratie aan restsuiker en enkele dagen strenge vorst nodig. Door de veranderende klimatologische condities wordt het steeds langer wachten (vaak tot in januari) om te kunnen plukken nadat aan deze voorwaarden zijn voldaan, en is het vaak zelfs gewoon onmogelijk geworden.
ACIDITY,
THE KEY TO
VICTORY
Ben je nog wakker en is alles nog duidelijk? Dan is het de hoogste tijd om ons klaar te maken voor een explosie van zuren. Want geen druif ter wereld is zo edel en puur dat hij zelfs in zijn meest naakte vorm de eigenschap heeft om eindeloos te verouderen. Riesling is een druif die nauwelijks hout nodig heeft om complex te zijn, en zuren en fruit zullen ook nooit een issue zijn. De enigste gevaren zijn rijpheid en vochtigheid, maar ook daar zijn we de laatste jaren duchtig verwend door Moeder Natuur.
WEINGUT
MARTIN CONRAD
Martin Conrad cultiveert 6 ha, verdeeld over drie grote zones: Brauneberger Juffer, Mülheimer Sonnenlay en Veldenzer Kirchberg. We warmen op met de Conradus: een frivole en speelse wijn die gemaakt is met trossen van zowat alle percelen en die de stijl van het huis al direct te kennen geeft. Martin geeft ondertussen mee hoe hij werkt in de kelder. Hij maakt enkel gebruik van natuurlijke gisten die de vinificatie spontaan laten starten. De maceratie wordt beperkt tot maximum 36u om zo de puurheid te bewaren. De fermentatie neemt enkel in inox plaats, meestal in kleine cuves, om zo meer controle te houden over de gisting. En bovenal, gebeurt er zo weinig mogelijk interventie.
De ranken staan op pure leisteen. Die bodem geeft een koele, natte impressie die naarmate de wijn ouder wordt wat vanille toetsen en rokerigheid zal geven. Zonder dat we het goed en wel beseffen vliegen de jaren en de crus ons om de oren. In het begin is het overweldigend hoe verschillend en divers elke jaargang is. Ook de variaties tussen de wijngaarden zijn enorm maar geleidelijk aan begint zich wel een patroon te vertonen. Mülheimer Sonnenlay is de meest rijpe en vlezige stijl. Het is een bijzonder boeiend glas dat kan passen bij een volledige maaltijd omdat je zowel de frisse zuren, als de body en vettigheid kan gebruiken. Zo kan je er een divers palet van lichte visgerechten tot stevige vleesbereidingen mee counteren.
De Veldenzer Kirchberg is met zijn angstaanjagende scherpte en frisheid één van mijn favoriete wijnen. Het lijkt wel een samoerai zwaard, zo loepzuiver en mineraal. Een glas voor de liefhebber en doorwinterde Riesling drinker. Maar wellicht de meest verfijnde stijl vinden we in de Brauneberger, en dit omwille van de volledig zuidelijk georiënteerde ligging. Hierdoor kan de wijnmaker zelf de balans zoeken tussen fruit, zuren en intensiteit. De rendementen liggen hier nauwelijks hoger dan 30 hl/ha en in de micro wijngaard Sonnenuhr is het nog slechts de helft hiervan. Hier heeft Feinherb de grootste indruk op mij gelaten. Wijnen van een ongeziene lengte qua afdronk, nu nog jeugdig maar al zo intens en krachtig terwijl je weet en proeft dat de tand des tijds het fruit en de zuren enkel zullen verfijnen en complexer maken.
Het feit dat Martin als één van de weinige wijnmakers een dikke 15 jaar geleden de drastische keuze heeft gemaakt om enkel nog biologisch te werken is een grote surplus voor de toekomst. Met de veranderingen qua klimaat zal het sowieso iets minder moeilijk worden om aan biologische wijnbouw te doen in deze koele, vochtige regio.
Bovendien zal technologie hier een handje helpen, zo zijn ze hier op het domein onderzoek aan het doen of een drone in bepaalde periodes van het jaar kan helpen om de wijngaarden te besproeien met natuurlijke producten. Manueel ben je hier al gauw een week of drie aan bezig, terwijl een drone dit op één week en met een ongeziene precisie zou kunnen uitvoeren. Ook in de wijnkelder laat hij zich bijstaan door de meest moderne snufjes om de temperatuur in de cuves onder controle te houden.
Wij kijken dan ook uit naar wat Martin nog allemaal zal doen om zijn wijnen nog naar een hoger niveau te tillen, al zijn we nu al apetrots op deze nieuwkomer in ons gamma!
KLOSTERHOF:
WAAR DE JEUGD BREEKT
MET TRADITIE
De middag brengt rust en honger met zich mee, en na een korte pauze begeven we ons naar de tweede stop voor vandaag. Weingut Klosterhof ligt op nauwelijks 3 km van Martin Conrad. De naam is afgeleid van het gelijknamige kloosterhof en is tevens de oudste wijnmakerij in dit dorp die vroeger dus eigendom van de kerk was.
Het domein heeft in totaal zo’n 10 ha in bezit en is door de overname van de broers Joachim en Benjamin pas bezig aan het derde jaar onder eigen bewind. De stijlbreuk met de wijnen van hun vader is compleet te noemen.
De kelder is onderverdeeld in twee grote delen. Het meest moderne gedeelte bevindt zich aan de ene kant van de straat, met allemaal inox mini tanks waarin ze hun verschillende percelen, onderverdeeld in verschillende smaaktypes en kwaliteit, laten gisten op het ritme van de natuur. Aan de overkant van de straat gaan we ondergronds voor een bezoek aan de oudste kelder van de regio die voor het eerst dienst deed in 1558, en waar zelf Napoleon destijds nog wat wijnen liet rijpen. Hier staat een verzameling aan oude vaten, waarvan een paar meer dan 100 jaar oud zijn. Hierin rijpen wat meer experimentele wijnen waaronder zelf wat Sauvignon Blanc en Chardonnay uit de vlakke gebieden rond het dorp.
Als een raket is hun reputatie de lucht ingeschoten de laatste jaren, net omwille van hun moderne aanpak en andere stijl dan de meeste collega’s in de buurt. Hierdoor konden we helaas wel niks op fles proeven. Maar we mochten wel vanop de eerste rij ontdekken hoe de laatste jaargang 2022 zich aan het nestelen was op vat/tank en kregen we al een ongelofelijk boeiende indruk wat het najaar zal bieden in deze regio. Hun wijngaarden liggen verspreid over 4 grote zones: Mülheimer Sonnenlay, Brauneberger Juffer, Piesporter Goldtröpfchen en Klostergarten. Deze laatste is een klein gehucht verscholen achter het dorp en de bodem bestaat net zoals de hele regio voornamelijk uit leisteen. Het is een vrij steile helling, met een zuid-west expositie. Het was reeds in bezit van de overgrootvader van deze broers en is pas recent terug in familiebezit gekomen.
Ze bezitten de hele flank die zo’n 4,2 ha in beslag neemt en hierdoor hebben ze alle vrijheid om hun eigen stijl te ontwikkelen qua wijnbouw principes. Ze hebben de principes van de biodynamie omarmt die ze door middel van intens gebruik van compost en andere natuurlijke planten en kruiden naar de praktijk vertalen. Het is deze wijn die mij het meest is bijgebleven qua spanning, intensiteit en diepgang. Al moet ik zeggen dat alle wijnen een zekere strakheid en energie hadden die het degusteren tot een zeer plezierige ervaring maakten. Zelfs hun Auslese, wijnen met toch zo’n 120 gr restsuiker per liter, waren een toonbeeld van frisheid, elegantie en zuiverheid. We kijken dan ook reikhalzend uit naar wat dit duo de komende jaren nog zal verwezenlijken en wij hopen dit jaar, hoe klein de allocatie ook zal zijn, toch iets aan jullie te mogen voorstellen
